Сайн юманд саад мундахгүй гэгчээр

Шинэ дүрэмт хувцас (ахлах анги)

Энэ жилээс эхлээд бага, дунд, ахлах ангийн сурагчид нэг стандартын  дүрэмт хувцас өмсөж жигдрэх юм байна. Загвараа батлаад, үйлдвэрлэх аж ахуйн нэгжүүдээ сонгоод ажилдаа ороод эхэлжээ. 9 сарын 1 гэхэд бүгд зэрэг жигдэрч чадахгүй ч ээлж дараалан тодорхой заасан хугацаанд хангагдах юм байна.  Шинэ дүрэмт хувцас урьд өмнөхийг бодвол ихээхэн онцлог ялгаатай. Ялангуяа материалын хувьд өөр болох юм байна. Дотоодын  ноосны хольцтой чанартай даавуугаар хийх аж. Тийм болохоор үнийн хувьд ялгаа байнаа. Хуучин бол урд хөршөөс оруулж ирсэн голдуу нийлэг (нейлон) материалаар  олон аж ахуйн нэгж янз бүрээр хийдэг байж л дээ. Даавууны чанар муу, эдэлгээгүй  учраас  үнэ хямд байж.

Загвар нь өөрчлөгдөөд материал нь солигдоод ирсэн чинь үнэ нэмэгдээд, үүнээс болоод  хэл ам хийх хүмүүс ч байна. Гадны бизнесмэнүүдийн гар хөл гэхээс  илүү хувийн ашиг сонирхол нь хөндөгдсөн хэсэг нөхөд хэрүүл хийгээд яваа бололтой. 

Ж. Оюунчимэг

Эгнээндээ 60 оёдлын үйлдвэрүүд элсүүлсэн Монголын Сурагчдын Дүрэмт Хувцас Үйлдвэрлэгч Оёдлын Үйлдвэрүүдийн Холбооны тэргүүн Ж.Оюунчимэг гэдэг нөхөр хэлж байна:  - "Бид үйлдвэрлэе гэж байгаа юм биш, харин цөөн тооны компанийн бизнес болчих вий гэж болгоомжилж байгаа юм." Үйлдвэрлэе гээгүй юм бол юундаа хэл ам хийгээд яваа нөхөр вэ, энэ? Монголынх л юм  бол, цөөн тооны компани бизнес хийг л дээ. Тэрэнд чинь "болгоомжлоод" байх юу байнаа? Цөөн тооны хятадын үйлдвэр ашиг олсоноос л дээр дээ.

Үнийн хувьд жигтэйхэн сүр болгоод байгаа боловч үнэндээ  үндсэн өмсгөлийн үнэ нь хуучныхтай харьцуулбал айхтар нэмэгдээгүй гэж албаны улсууд учирлаж  байна. Харин нэмэгдэл хувцасаа тооцвол үнэ нь багагүй  нэмэгдэх юм байна.. Нэмэгдэл хувцас нь  ноосон хантааз (майк), цамц, зангиа бөгөөд авах эсэхээ  өөрсдөө шийдэж болох аж. 

Бага, дунд ангийн сурагчийн дүрэмт хувцас

Монгол хонины ноосоор хийсэн, Монгол хүний зохиосон загвараар хийсэн, Монголд үйлдвэрлэсэн чанар сайтай дүрэмт хувцасаар хүүхдүүд маань удахгүй ижилсэх нь.

Энэ ажлыг ямар хүмүүс эсэргүүцэж байна вэ?  Нэг иймэрхүү хүмүүс байгаа болов уу гэж төсөөлж байна:
- Тамын тогооны үлгэрт гардаг баатрууд (оёдлын үйлдвэрлэл эрхэлдэг бизнес эрхлэгчдийн өөр хоорондын атаа жөтөө, өмхий өрсөлдөөн)
- нийтийн эрх ашгийг өөрийнхөөсөө доогуур тавьдаг бэртэгчингүүд (хямд чанаргүй материалаар дүрэмт хувцас бөөнөөр нь үйлдвэрлэж, эсвэл хятадад хийлгэж ашиг унагаадаг  бизнес нь хаагдаад  ирэхээр хорссон амиа бодогчид, хятад түншийнхээ эрх ашиг сонирхлыг хамгаалагчид)

Шинэ дүрэмт хувцасны "операц" бидэнд ямар ашигтай вэ?
- Дотоодын түүхий эдийг ашиглана
- Дотооддоо бэлэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэнэ
- Дотооддоо ажлын байр бий болгоно
- Чанартай, эрүүл хувцасаар хангана
- Гадагшаа гарах валютыг хэмнэнэ

Хэн гэдэг хүмүүсийн хэдэн үйлдвэр сонгогдож уг хувцаснуудыг хийж байгаа нь нарийн ярьвал сонин биш, хамгийн гол нь дотооддоо ажил бий болгож, баялаг үйлдвэрлэж байгаа нь чухал. Өөрөөр хэлбэл гадны үйлдвэрлэгч, бизнесийг дэмжиж байснаас өөрсдийнхөө бизнесийг дэмжиж байгаа нь хамгийн гол ач холбогдол! "Хүний нохой идэхээр өөрийн нохой ид" гэдэг байх аа?  Хэдэн хүн ашиг олох нь гээд боож үхэх гээд байх хэрэг байна уу? Олог л дээ. Монгол хүнд л наалдаж байвал болоо юм биш үү? Хэдэн хятадад орлого оруулж байснаас л  дээр! Жаахан том сэтгэ л дээ. Эсвэл тийм арчаагүй бэртэгчин  болтлоо доройтчихсон юм уу? 

Шинэ дүрэмт хувцасны үнэ

Үнэтэй байна гэж донгосч байгаа хүмүүс найр наадам, зугаа цэнгэл болохоор энэ байтугайг олоод үрчихэж харин ч нэг чадна даа. Ер нь тэгээд бидний хүүхдүүд чанар муутай, хямд юм өмсөж байх ёстой юм уу? Чанар дагаж үнэ гэгчээр сайн материалаар хийсэн хувцас  эдэлгээ даахаас гадна биед эрүүл, элдэв харшил өгөхгүй, дулаахан.  Бид үндэсний үйлдвэрлэлээ дэмжиж, өөрсдөө юм хийж баялаг бүтээж байж хөгжихөөс биш, гадны юманд шүтээд хол явахгүй. Тэр ч байтугай чанар хийц муутай байсан ч Монголд хийв гэсэн юм болгоныг авч бие биенээ дэмжих ёстой юм.  Үүнийг л эх оронч сэтгэл гэдэг юм шүү дээ.  Тэр хийц, ур муутай Монгол бүтээгдэхүүн чинь яваандаа чанар нь сайжраад ирэх бөгөөд тэр цагт Монгол гэдэг улс Азийн нэг "бар" болсон байх учиртай. Тэгэхээр "бар" болох эсэх нь биднээс бас маш их хамаарч байгаа биз?   Харин иймэрхүү маягаар хөлөө жийлцээд байвал "бар" байтугай "батгана" ч болж чадахгүй. Хол хэвтэнэ. 

Ухаанд нь ухна үхсэн хэдэн нөхөд шинэ дүрэмт хувцас үнэтэй учраас битгий худалдаж ав гэж эцэг эхчүүдэд уриаллаа гэнэ. "Түр хороо" байгууллаа ч гэх шиг. Хэнийг төлөөлөөд байгаа юм? Өөрсдөө бол жигтэйхэн гоёчихсон, гадны үнэтэй хувцас өмсчихсөн яваа даа. Тэгээд ичихгүй хүүхдээ чанартай хувцаслаад явуулья гэхээр гар нь татганаад байдаг. Тэр хүмүүст хэлэхэд,  өөрсдөө Эрээний хямдхан хувцас авч өмсөөд харин  хэмнэсэн мөнгөөрөө хүүхэддээ шинэ дүрэмт хувцас авч өгөхийг зөвлөе.   Нэг удаа ч гэсэн өөрсдийнхөө тансаглалаас татгалзаад хүүхэддээ аятайхан юм өмсгөчихөж чадахгүй бол эцэг эх гэж нэр зүүгээд яах вэ дээ. Сайн дураараа татгалзсан нь дээр. Харин энэ засгийн хийж байгаа ажлыг эсэргүүцэхийн тулд эсэргүүцээд байгаа бол явуургүй биз дээ. Зөв ажлыг иргэд дэмжээд явдгаараа л явна.