BODON

Мопани зэсийн уурхайн орчмын суурьшил (Замби улс) ЮүТюүб сайт дээр   "Stealing Africa"  ("Африкийг шулсан нь" гэж орчуулмаар юм уу) гэдэг нэртэй кино үзлээ. Холбоос нь энэ байна:  https://www.youtube.com/watch?v=WNYemuiAOfU Энэ кинонд баян Швейцарийн Гленкоор (Glencore) хэмээх компани Замби гэдэг Африкийн нэгэн ядуу улсад зэсийн уурхай болон зэсийн үйлдвэр ажиллуулж хэрхэн  "цөм" ашиг олж байгаа болон Замбийн ард түмэнд гадны  энэ компаний хөрөнгө оруулалт хэрхэн "наалдаж" байгаа тухай өгүүлнэ. Тэгвэл Оюутолгойн уурхай бидэнд хэр наалдацтай байх бол? Байгаль орчин сүйдэхгүй гэсэн баталгаа байна уу?  Зэс хайлуулах үйлдвэртэй болбол орчны агаар болон  усны бохирдолт гарах уу?  Замбигийн Мопани хэмээх энэ зэсийн уурхай, үйлдвэрийн орчмын агаар ба усны бохирдолоос болж  зарим хэсгийнх нь үйл ажиллагааг зогсоож байжээ.     Киноны  зохиолч Швейцарь дахь Гленкорын төв байр луу утас цохиж Замби дахь уурхайгаас алдагдаж байгаа хортой хүхрий

Баян-Өлгий аймагт буй Исламын сүм Найман жил засаглаж байсан  Ил-хаан Газан   1304 онд нас барсаны дараагаас эхлэн  Иран дахь Монголын ноёрхол бууран буурсаар  задарсан байдаг. Газаны ах Өлзийт христийн шашнаас Исламд "урван", Мухамед нэр авч хаан ширээг залгамжилсан боловч мөн л цөөхөн жил амьдарчээ. Түүний хүү, 10 настай Абу Саид хааны титмийг өвлөсөн боловч 30 насандаа таалал төгссөнөөр Ил хаант улс хэд хуваагдан задарч унасан гэдэг.  Монголчууд Персийг эзэлж одоогийн   Иран, Ирак, Афганистан, Туркменистан, Армени, Азербайжан, Гүрж, Турк,  Пакистан зэрэг улсуудын нутгийг хамарсан Ил хаант улсыг байгуулсан нь   1256-1335 он хүртэл  оршин тогтнож байсан түүхтэй. Газан хаан, Өлзийт хаан зэрэг Монгол хаад тэр үед  Исламын  шашны Шийа  (Shia)  урсгалыг дэмжин хөхиүлэгч байжээ.  Исламыг үүсгэгч, номлогч Мухамедыг нас барсан цагаас эхлэн түүнийг хэнээр  залгамжлуулах  вэ гэдэг дээр зөрөлдсөнөөс болж  Шийа (Shia), Сүнни   (Sunni) хэмээх 2 том урсгал  өнөөг хүртэл дайсагнал

Ц.Энхбаяр Эрүүл мэндийн байгууллагад хийх шинэчлэл эхнээсээ эсэргүүцэлтэй тулгарч байгаагийн нэг жишээ нь Гэмтлийн эмч нарын "бослого" юм.  Шинэчлэл гэдэг нь авилга, хахууль, хүнд суртал, үйлчилгээний чанарын доголдол зэргийг арилгах тухай асуудал юм. Шинэчлэлийн хүрээнд мөн эмнэлгийн ажилчдын цалин хөлс, үнэлгээ  яригдах боловч энэ нь тусдаа ярьж шийдэх асуудал юм.  Манай нийгэмд бий болсон авилга хээл хахуулийн "халдварт өвчин" бараг салбар болгонд туссан бөгөөд  эдгээж илааршуулахад тун хүнд байх нь мэдээж. Эрүүл  явах, өвдсөн хавдсан, бэртэж гэмтсэн үед эдгэрч тэнхрэх нь  бидний хэтэвчээс хамаараад удаж байгааг бид байнга л ярьж шүүмжилж ирсэн.  Эрүүл мэндийн салбар бол онцгой салбар. Ажилчид нь ажил хаях эрх нь хуулиар хориотой, учир  нь хүний амь нас, эрүүл мэндтэй холбоотой болохоор тэр. Гэтэл энэ салбар  өөрөө энэ "халдварт өвчнөөр" өвчилсөн нь ядарч  байгаа ард иргэдэд маань бүр зовлон болжээ. Эмнэлгийн үйлчилгээний хэцүү зовлонг биеэрээ а